Reactie op “Samenleving repareren? Verbod op sociale media of meer ‘weerbaarheid’ bij de jeugd zullen niet volstaan”

Fotocredits: iStock Images

Lees hier volledige artikel van Jeremie Vaneeckhout in het Belgische tijdschrift ‘Knack’

Samenvatting: Waarom ‘weerbaarheid’ en quick fixes niet werken – en wat dan wél?

De oproep van Jeremie Vaneeckhout (Knack) om verder te kijken dan verboden op sociale media of oppervlakkige ‘weerbaarheidstrainingen’ raakt de kern van wat wij dagelijks zien. Burn-outs, langdurig verzuim en een groeiend gevoel van disconnectie laten zien dat er méér nodig is dan de standaardoplossingen die nu worden aangeboden.

Bij REAKIRA Herstelacademie geloven wij dat de sleutel tot verandering ligt in een diepere vorm van betrokkenheid en zingeving. Authentiek leiderschap – en daarmee een gezondere werk- en leefomgeving – ontstaat niet door nóg meer tools, protocollen of quick fixes. Het vraagt om een fundamentele herwaardering van wat écht telt: verbinding, betekenis en een integrale kijk op welzijn.

Een werkomgeving waarin mensen zich gehoord en gewaardeerd voelen, verlaagt niet alleen het verzuim maar creëert ook intrinsiek gemotiveerde medewerkers. Organisaties die toekomstbestendig willen zijn, kunnen niet langer om deze realiteit heen. Maar hoe doe je dat dan?

De krachtige woorden van Jeremie Vaneeckhout in zijn artikel in het Belgische tijdschrift ‘Knack’ raken ons diep. In een tijd waarin maatschappelijke spanningen en persoonlijke crisisfenomenen – zoals burn-out en een stijgend aantal langdurig zieken – steeds meer de kop opsteken, zien wij bij de REAKIRA Herstelacademie dat de sleutel tot een gezonde samenleving ligt in het herstellen van de menselijkheid.

Wij geloven dat authentiek leiderschap de fundering vormt voor een werkomgeving en samenleving waarin mensen zich écht gehoord, gewaardeerd en verbonden voelen. Het antwoord ligt niet in een eenzijdig verbod op sociale media of in het simpelweg verhogen van ‘weerbaarheid’ bij de jeugd. In plaats daarvan pleiten wij voor een integrale benadering waarbij de mens als geheel centraal staat. Dit betekent dat we aandacht moeten besteden aan alle dimensies van welzijn:

Fysiek welzijn
Fysiek welzijn gaat verder dan de standaardadviezen over voldoende slaap, regelmatige beweging en gezonde voeding. We worden overspoeld door talloze leefstijlapps – in Nederland alleen al meer dan 250, wereldwijd duizenden – en een overvloed aan interventies en therapieën. Zo bestaan er bij één therapie vaak meerdere varianten (denk aan CGT, ACT en MBCT), waardoor het moeilijk is om te bepalen wat écht bij je past. Het gaat erom dat je bewust wordt van je eigen gedrag: eet bewust door elke hap te proeven zonder afleiding van je telefoon; beweeg bewust door niet zomaar routine te volgen, maar echt contact te maken met de natuur of ‘samen’ een potje Padel te spelen. Het is dit bewustzijn dat de basis legt voor een op maat gemaakte, persoonlijke invulling van je fysieke welzijn.

Mentaal en emotioneel welzijn
Op mentaal en emotioneel vlak gaat het om het erkennen en omarmen van je eigen angsten, stress en kwetsbaarheden. Veel mensen worden overspoeld door de druk van de maatschappij en proberen hun emoties te onderdrukken of te vervangen door snelle oplossingen. Wij pleiten voor een benadering waarin je leert luisteren naar wat er in je omgaat. Het is niet zo dat je alle negatieve gevoelens moet vervangen door positieve – negatieve emoties blijven immers een deel van je, maar als je ze bewust onder ogen ziet, kun je leren hoe je er op een gezonde manier mee omgaat.

Spiritueel welzijn
Spiritueel welzijn draait om zingeving en het vinden van diepere waarden en doelen. Het gaat erom dat je jezelf afvraagt: “Wat is echt belangrijk voor mij?” In een maatschappij die sterk gericht is op economische prestaties, is het essentieel om stil te staan bij wat je leven betekenis geeft. Dit proces van zelfreflectie zorgt ervoor dat je weer grip krijgt op je eigen identiteit en richting, en dat je leven in lijn komt met je diepste overtuigingen.

Sociaal welzijn
Sociale verbondenheid is cruciaal voor ons welzijn. Het gaat erom dat je echte, oprechte relaties opbouwt en onderhoudt, waar je elkaar ondersteunt en begrijpt. In een wereld vol oppervlakkige online interacties is het belangrijk dat we de tijd nemen om elkaar echt te leren kennen. Authentieke leiders creëren een werkomgeving waarin mensen zich veilig en gewaardeerd voelen, omdat zij zelf hun menselijkheid tonen en daarmee een cultuur van vertrouwen en openheid stimuleren.

Het holarchisch model: Waar zit de belemmering?
Het holarchisch model biedt ons een kader om te begrijpen waar iemand in zijn of haar ontwikkeling vastloopt. We doorlopen in onze ontwikkeling verschillende fasen:

1. Basisveiligheid (0-2 jaar): Hierin ontwikkelen we ons fundamentele gevoel van veiligheid en vertrouwen, vaak gebaseerd op de hechting met onze verzorgers.

2. Autonomie en exploratie (2-6 jaar): In deze fase leren we zelf keuzes maken en ontdekken we onze eigen capaciteiten.

3. Sociale identiteit en competentie (6-12 jaar): We bouwen een gevoel van eigenwaarde op en leren onze plaats in sociale relaties te vinden.

4. Individuele identiteit en zingeving (12-18 jaar): Hierin ontdek je wie je werkelijk bent en wat je drijft.

5. Authentiek volwassen-zijn (18+): Het vermogen om verantwoordelijkheid te nemen, gezonde relaties te ontwikkelen en te leven vanuit je kernwaarden.

Als een bepaalde fase niet goed is doorlopen – bijvoorbeeld door een onveilige omgeving of het ontbreken van aandacht voor emoties – kunnen er blokkades ontstaan. Deze blokkades zorgen ervoor dat mensen later in hun leven stress en angst niet goed herkennen of ermee omgaan, wat hun persoonlijke groei belemmert.

De oproep van Vaneeckhout om de dominante economische en maatschappelijke normen kritisch te bekijken, spreekt ons aan. Wij zien authentiek leiderschap als een krachtige tegenhanger van een systeem dat vaak te veel nadruk legt op economische prestaties ten koste van menselijk welzijn. Door te investeren in de persoonlijke groei van leiders, creëren we niet alleen een inspirerende werkcultuur, maar zorgen we er ook voor dat medewerkers gemotiveerd en betrokken blijven – en dat ziekteverzuim structureel daalt.

Wij roepen dan ook organisaties op om te investeren in authentiek leiderschap. Het is een investering die zich dubbel en dik terugverdient: niet alleen financieel, door lagere verzuimkosten en minder personeelsverloop, maar ook in termen van een menselijkere, warmere en veerkrachtigere werkcultuur.

Bij REAKIRA Herstelacademie werken we onvermoeibaar aan het versterken van deze waarden. Wij geloven dat de transformatie van individuen en organisaties hand in hand gaat met een herwaardering van menselijkheid en verbinding. Laten we samen de fundering leggen voor een samenleving waarin we niet alleen werken om te overleven, maar waarin we leven om te groeien.

Laten we samen een nieuwe standaard zetten voor authentiek leiderschap, waarin de ware zelf niet verborgen blijft, maar als het fundament dient voor een inspirerende en duurzame toekomst.

Wil je meer weten over hoe REAKIRA jouw organisatie kan helpen? Neem contact met ons op.

Samen maken we een verschil.

Gezonde groet,

Dr. Jeroen de Jong

Founder / DGA